In opdracht van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed dook Michiel van Poelgeest – uitvoerend producent van de succesvolle podcast-serie Platte Grond –  samen met zijn team in de wereld van Post ’65 – toevallig ook het onderwerp van het komende Stadscafé. Wat is er allemaal gebouwd in die periode? Welke verhalen gaan er schuil achter de ontwerpen? Wat vertellen zij over het verleden en over de toekomst? Spelen die verhalen een rol in de beslissing of de gebouwen en objecten behouden mogen blijven of moeten verdwijnen? Esther Geradts interviewt Michiel – jarenlang actief bij RAP Leiden op het gebied van communicatie – over Post ’65, de podcast en het belang van het delen van verhalen. 

Hoe ben jij nu weer in de wereld van Post 65 belandt?

Haha, ja dat is wel een grappige vraag. Bij toeval eigenlijk! Om goed antwoord te kunnen geven op die vraag is het denk ik handig om eerst kort te vertellen over Platte Grond en waar we mee bezig zijn?

Wie is ‘we’ en wat is Platte Grond?

Een kleine vijf jaar geleden vatte ik het plan op om een podcast-serie met verhalen over architectuur te beginnen. Voor de duidelijkheid: ik heb het hier niet over twee mensen aan een tafel met een microfoon, maar over gelaagde audioverhalen, met meerdere sprekers en zoveel mogelijk opnames op locatie. Ik wilde echt iets serieus maken, met verdieping.

Hoe ging dat in zijn werk?

Ik maakte een plan en pitchte het idee bij Stichting Archiscienza: zij waren direct enthousiast en kenden uiteindelijk een mooie startsubsidie toe. Ik verzamelde een team van ervaren en minder ervaren makers om me heen, waaronder de twee Leidse podcastmakers René van Es en Mariette Heres. En toen zijn we begonnen. Als host –  de stem van de podcast – vonden we Nienke de la Rive Box bereid om mee te werken. Zij heeft een superstem, veel affiniteit met het onderwerp en we hadden bovendien een goede klik. We kregen al direct hele mooie recensies en verzamelden een clubje van een paar duizend trouwe luisteraars. En dat werden er alleen maar meer.

En nu dus iets met post ‘65…vertel?

We waren al drie jaar, twee seizoenen en zestien verhalen verder, toen de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ons vorig jaar benaderde met een vraag: willen jullie een seizoen maken over Post ‘65 architectuur? Tot dat telefoontje had ik nog nooit van die term gehoord en ik had er ook totaal geen beeld bij. Maar al snel bleek Post ‘65 een goudmijn voor goede verhalen… 

Want?

Sinds september 2022 verdiept Platte Grond zich  in de  post ‘65 wereld. Daarbij maken we ook dankbaar gebruik van kennis van post ‘65 expert Anita Blom. Zij is dit seizoen een vaste sidekick van onze Nienke.

Research doen we aan de hand van objecten. We duiken in hun geschiedenis, interviewen betrokken bestuurders, vormgevers, gebruikers en omwonenden en ontdekken verhalen. Door met een soort ‘erfgoedbril’ naar die objecten te kijken ontstaat een nieuw  perspectief op wat de waarde van die objecten  nu eigenlijk is.

Waarin zit die waarde voor post ‘65 dan?

Misschien is het beroepsdeformatie, maar wat ons tot nu toe het meeste opvalt is: de enorme hoeveelheid verborgen of vergeten verhalen die schuilgaan achter post ‘65 architectuur, architectuur die niet per se heel…knuffelbaar is. Veel van de objecten die we onderzoeken en bezoeken zijn namelijk niet mooi in de klassieke zin van het woord. Dat zorgt er – denk ik – mede voor dat er in beginsel minder interesse of waardering is voor deze gebouwen. En ik denk dat dat onterecht is.

Waarom zouden we zuinig moeten zijn op lelijke architectuur?

Er is in de periode ‘65 – ‘90 ontzettend veel gebeurd in Nederland en de rest van de wereld, dingen die de wereld voorgoed hebben veranderd. Van de oliecrisis tot de Koude Oorlog en alles wat daartussen zit. Het klinkt als een open deur, maar wat veel mensen niet beseffen is dat veel van die gedeelde geschiedenis verbonden is met de ‘fysieke wereld’, met de stenen en het beton dus, letterlijk. We gingen op grote schaal bouwen.. moskeeën werden neergezet; en bloemkoolwijken met woonerven uit de grond gestampt. Die stenen vertellen verhalen. En als die stenen verdwijnen,  dan kun je ook andere, niet tastbare dingen kwijtraken.

We komen nu in een fase zitten waarin de overheid kijkt naar de vraag: welke gebouwen verdienen het om bewaard te blijven voor de eeuwigheid – welke gebouwen bestempelen we als erfgoed? Vanuit Platte Grond vragen we ons af: welke verhalen gaan verloren als bepaalde gebouwen of objecten zouden verdwijnen? Dat willen we graag vertellen.

Over welke verhalen hebben we het dan?

We hebben nu zes verhalen verzameld, waarin steeds een ander post ‘65 object centraal staat: het stadhuis van Terneuzen, een jaren ‘80 windmolen, een bloemkoolwijk, een ecokathedraal, een atoombunker en een moskee. Allemaal unieke bouwwerken, allemaal unieke verhalen. Ik zou zeggen: ga luisteren! 🙂 

Beluister Platte Grond hier.

Stadscafé #29 vindt plaats op woensdag 14 juni. Tickets zijn te reserveren via deze link.