Villa Meijendel – 2016
Genomineerd voor de RAP architectuurprijs 2017
VVKH architecten
Particulier
Stephan de Haas
Doornweg, Wassenaar, Nederland
Villa Meijendel ontleent zijn naam aan het aangrenzende natuurgebied. De ligging in de Hollandse duinen is de belangrijkste inspiratiebron geweest voor het ontwerp. De villa biedt niet alleen geborgenheid en bescherming tegen de elementen van de natuur, maar profiteert van z’n ligging, het uitzicht en het bijzondere licht. Ook de keuze van materialen refereert aan het ongerepte omringende landschap: blank larikshout, kale beton, zwart gebrande houten geveldelen en geanodiseerd aluminium.
De hoofdvorm van het huis is strak en contrasteert met de omringende natuur. Het donkere hout aan de buitenzijde is bewerkt volgens een Japanse brandmethode, een duurzame manier van conserveren. Dit hout zorgt ervoor dat het beeld bescheiden blijft; soms valt het weg in de schaduw van de bomen, soms kleurt het hout op in de zon.
De villa is deels ingegraven in een duin. Hierdoor wordt elke zijde van de woning op een andere manier ervaren. Dit wordt versterkt door het contrast tussen open en gesloten gevels. Daarnaast zorgen de hoogteverschillen van het terrein en de split-levels binnen het huis voor sterke ruimtelijke en visuele relaties tussen het interieur en het omringende landschap. Elke opening in het huis is zo gevormd, gedimensioneerd en gepositioneerd dat de ruimtes op verschillende manieren zijn verbonden met de bomen, het licht en de duinen. Vanuit de hooggelegen woonkamer aan de noordzijde van de kavel kijkt men uit over de uitgestrekte duinvallei aan de voorkant. De eetkamer ligt lager en is met een dakterras verbonden met het naaldbos aan de zuidzijde van het huis. Lange zichtlijnen verbinden voor- en achterkant. Daklichten zorgen voor een bijzondere lichtinval. Op het kruispunt van de verschillende niveaus ligt de entree. De tuin is onnadrukkelijk vormgegeven; herstel van de oorspronkelijke natuurwaarden stond voorop.
Villa Meijendel laat zien dat het mogelijk is om te bouwen in een kwetsbaar natuurgebied met behoud en zelfs versterking van de landschappelijke kwaliteiten. Daarnaast is de villa een van de weinige villa’s van dergelijke omvang in Nederland die een nul-energie concept heeft. Extreem goede isolatie, driedubbelglas, warmteluchtpomp, zonnecollectoren, ledverlichting, fotovoltaïsche panelen en het beton als lage temperatuur verwarming bewerkstelligen dit energieconcept. Naast het nul-energie-concept heeft ook duurzaam materiaalgebruik centraal gestaan tijdens ontwerp en de uitvoering van de villa.