St. Josephkerk – 1924
L. en J. van der Laan
St. Josephparochie
1924
RAP – Heiko Bertram
Herensingel 3, 2316 JS Leiden, Nederland
In 1920 stichtte pastoor Leusen de St. Josephparochie voor de bewoners van de nieuwe woonwijk ten noorden van de Herensingel. Drie jaar later gaf hij het katholieke architectenduo Leo en Jan van der Laan (vader en zoon) de opdracht om aan de singel een kerk voor bijna 1200 gelovigen te ontwerpen, die niet te duur mocht zijn en moest voldoen aan de nieuwste liturgische eisen.
De kerk valt aan de buitenzijde op door zijn rijzige kap en spitse klokkentoren. De muren zijn opgetrokken in donkere baksteen met geometrische decoraties en natuurstenen banden. De volumes worden trapsgewijs hoger, met als blikvanger de toren van ruim vijftig meter hoog. De stijl van het gebouw en de naastgelegen pastorie wordt meestal als expressionistisch omschreven.
Zicht en licht
Een belangrijk uitgangspunt voor het interieur was dat alle kerkgangers een even goed zicht moesten hebben op het altaar en de preekstoel. Door gebruik te maken van gewapend beton konden de architecten de 17 meter hoge ruimte in het schip in één keer overspannen en zouden er geen pijlers in het zicht staan. Met een vernuftig lichtplan zorgden de ontwerpers voor een extra bijzondere geloofsbeleving. Door de vensters strategisch te plaatsen neemt de lichtintensiteit vanuit het schip naar het hoogaltaar steeds iets toe. Het hoogaltaar is daardoor, vooral in de ochtend, het stralende middelpunt van de kerkruimte.
De wanden achter het priesterkoor zijn in 1931 beschilderd met engelen en de heilige ‘drie-eenheid’ door de kunstenaar Alexander Petrus Asperslagh. In 1934 kreeg de kerk na een samenvoeging met de parochianen van de Mon Pèrekerk aan de Haarlemmerstraat zijn huidige naam officiële naam: O.L.V. Hemelvaart en St. Josephkerk.