Nieuweroord Leiden

Nieuweroord heeft een historie, waar in eind jaren ‘60 een monumentaal landhuis moest wijken voor een flatgebouw. Een historische vergissing, waarvan het herstel met meer dan gemiddelde belangstelling uit de buurt is gevolgd. Dit maakte de opgave, de tender en het ontwerpproces gevoelig en uitdagend. Het uiteindelijke plan doet een ingreep die de eenheid van Nieuweroord en het Bos van Bosman versterkt en een waardevolle groene kwaliteit aan Leiden toevoegt.

Nieuweroord en de architectuur van het geluk

De inzet van de prijsvraag inzending was de architectuur van het geluk; bijzondere, intelligente en alledaagse kwaliteiten samen komen in het ontwerp. Gestreefd is naar een verbinding tussen bebouwing en groen, de spanning tussen oud en nieuw. Ontworpen is met zichtlijnen, natuurlijke lichtinval en hoogwaardige materialen. Gezocht is naar harmonie en de juiste proporties. Een voorstel waarin alles op z’n plek valt. De architectuur van het geluk betekent het maken van een thuis.

Het landhuis

Het landhuis van de familie Bosman was het hoogtepunt, middelpunt en uitgangspunt voor het ontwerp van de omringende tuin- en parkaanleg van Springer. Daarbij had het huis een verbindende functie tussen het voorterrein en het park aan de achterzijde. Het oude landhuis naar het ontwerp van J.W. Hanrath is exact volgens de originele tekeningen weer teruggezet op de oorspronkelijke locatie. De symmetrie van het ontwerp aan de halve cirkel oprijlaan bood een vertrekpunt om met moderne lichtvoetige architectuur het gewenste woningbouwprogramma te maken.

Stedenbouw en de kunst van het ruimte maken

De in het ontwerp voorgestelde landschappelijke inrichting benut een heel arsenaal aan ruimtelijk-compositorische elementen: bos, beek, paden en oprijlaan zijn de reeds bestaande onderdelen. Al deze elementen samen bieden de mogelijkheid om ruimte te maken, overgangen tussen openbaar en privé op een vanzelfsprekende wijze vorm te geven. Nieuweroord is niet een woonmilieu omgeven door groen, maar een hedendaagse stedelijk landgoed. Het gebouw eigent zich het park niet toe, maar geeft juist (groene) ruimte terug.

Bebouwingsvleugels

Aan weerszijden van het landhuis liggen iets opgetilde bebouwingsvleugels met vier bouwlagen; twee lagen in de basis en twee iets terug gelegen topverdiepingen. Daarmee volgt de nieuwbouw de klassieke opbouw van het landhuis; plint-corpus-dak. De geleding in de hoogte van de vleugels sluit aan bij de goot- en nokhoogte van het landhuis. Door de coulissenwerking van boomgroepen en de dienende functie van de vleugels ligt het accent op het landhuis.