Gortercomplex
Genomineerd voor de RAP architectuurprijs 2021
GROUP A
Amvest / VolkerWesselsZeist
2020
Arjen Veldt
Een krachtig ensemble van monumentale herbestemming en nieuwbouw, dat is het ontwerp van GROUP A voor het Gortercomplex in de campusachtige setting van het Boerhaavedistrict in Leiden. Het karaktervolle jaren ‘50 Gortergebouw, onderzoeksgebouw van het Academisch Ziekenhuis Leiden, is herontwikkeld tot 54 appartementen. Daarnaast is het Gortercomplex uitgebreid met twee 40 meter hoge woontorens met 159 appartementen en een ondergrondse parkeergarage. Oud en nieuw harmoniëren en contrasteren in een spannend spel van heden en verleden.
Een krachtige verbinding
In het Bio Science Park, midden in het Boerhaavedistrict in Leiden, ligt het monumentale Gortergebouw, ontworpen door H.F. Mertens. Het voormalig TNO-gebouw langs de Wassenaarseweg oogt sober en doelmatig, passend bij zijn functie – Instituut voor Preventieve Gezondheidszorg. Met respect voor het monumentale karakter zijn in de voormalige laboratoriumruimten 54 appartementen gerealiseerd, in 7 verschillende typen, variërend van 46 m2 tot 136 m2. De nieuwe woningindeling is gebaseerd op de structuur van het Gortergebouw. Bijzonder is dat sommige appartementen daardoor extra hoge plafonds hebben en een deel van de appartementen langs de gevel is gesitueerd. Niet alles aan het Gortergebouw is sober. De entreepartij valt direct op. Twee beelden staan aan weerszijden van de deuren: ‘De Hoop’ en ‘De Zorg’. Met de ronde ramen van het trappenhuis geeft dit afwisseling in de bakstenen gevel met de karakteristieke ramen met stalen kozijnen. Dankzij de integratie van bestaande kwaliteiten in de nieuwe architectuur sprankelt het Gortergebouw opnieuw in krachtige synergie met de nieuwbouw.
Licht en transparant
In de nieuwbouw is om die reden op de onderste bouwlagen metselwerk in hetzelfde vechtformaat toegepast. Het aantal lagen in baksteen correspondeert met de hoogte van het naastgelegen monumentdeel. Ze zijn zo visueel verbonden met de bakstenen gevel van het Gortergebouw. De nieuwe woontorens bestaan uit 13 bouwlagen en hebben een licht en transparant karakter. Door verschillende lichte tinten voor de panelen te gebruiken ontstaat een dynamisch gevelbeeld dat complementeert met de bakstenen onderbouw. De woontorens bieden ruimte aan 159 appartementen, variërend van 57 m2 tot 118 m2.
Relatie met het groen
Minstens zo belangrijk voor de kwaliteit van dit complex is de krachtige relatie tussen de gebouwen en de campusachtige omgeving, en tussen binnen en buiten. Via royale buitenruimtes en grote glasvlakken wordt de natuur onderdeel van de directe woonbeleving. De ogenschijnlijk losse ordening van de bouwvolumes is zorgvuldig afgestemd op het reeds volgroeide groen rondom, zodat er een subtiele eenheid ontstaat met harmoniërende kwaliteiten.